Lepiej zapobiegać niż leczyć – nikt chyba nie wątpi w słuszność tej tezy. Nowoczesne podejście obejmuje jednak znacznie więcej niż badania raz na rok. Coraz bardziej propagowany, również przez lekarzy, zdrowy styl życia dotyczy wielu obszarów naszego funkcjonowania. Tak naprawdę do większości codziennych decyzji warto stosować tzw. zasady zdrowego stylu życia. Wbrew pozorom nie jest to wcale trudne, szczególnie jeśli zmienimy podejście do tak istotnych zagadnień jak aktywność, praca, posiłki i regeneracja.
Życie na zdrowie
Prozdrowotny styl życia to przejaw holistycznego podejścia do funkcjonowania człowieka we współczesnym świecie. Jego znaczenie dostrzega medycyna, a swoją definicję takiej postawy prezentuje również WHO. Obecnie uznaje się, że zdrowie człowieka nawet w 50% jest uzależnione od stylu życia, jaki prowadzi. Pod tym szerokim pojęciem kryją się wszelkie wybory i zachowania wpływające na jakość życia i zdrowie.
Zdrowy styl życia – zasady
Wiemy już teoretycznie, co oznacza styl życia i że najbardziej zalecane są prozdrowotne zachowania i wybory. Warto zatem poznać bliżej najistotniejsze zasady zdrowego stylu życia. Tym bardziej, że będą to decyzje podejmowane niemal na każdym kroku, począwszy od porannego posiłku, przez podejście do obowiązków zawodowych i czas na aktywność, aż po odpoczynek, sen i trudne relacje ze stresem.
Najważniejsze obszary, w których możemy zadbać o prozdrowotny styl życia to:
- Zbilansowana dieta, w tym także suplementacja i żywność funkcjonalna
- Aktywność fizyczna
- Regeneracja – sen i relaks
- Radzenie sobie ze stresem
- Używki, nałogi, leki
- Zachowania profilaktyczne
Sposób odżywiania a zdrowy styl życia
Nie bez powodu mówi się, że jesteś tym, co jesz. A skoro tak jest, to nie można karmić się tzw. śmieciowym jedzeniem czy pozwalać na monotonię w diecie. Zgodnie z zasadami zdrowego stylu życia dieta powinna być zbilansowana, zróżnicowana, ale i smaczna. W zależności od szeroko rozumianej kondycji, stanu zdrowia, aktywności powinna zapewniać odpowiednie proporcje składników odżywczych, witamin i minerałów. Posiłki muszą zawierać białka, węglowodany i zdrowe tłuszcze (roślinne, pochodzące z ryb). Należy unikać wysoko przetworzonej żywności, tłuszczów zwierzęcych, utwardzanych, cukru, również tego, który jest „ukryty” w gotowych produktach, nie tylko w słodyczach. Wiele osób buduje dobrze skomponowane menu opierając się na Piramidzie Zdrowego Żywienia.
Aktywność fizyczna i prozdrowotny styl życia
W zdrowym ciele zdrowy duch, to kolejne mądre powiedzenie, a zdrowie naszemu ciału zapewnia m.in. ruch. Aktywność fizyczna może oczywiście wyglądać bardzo różnie – od solidnych treningów, systematycznego biegania, przez fitness, rowerowe przejażdżki, po spokojne spacery czy nordic walking. Eksperci zalecają systematyczność, czyli 30-45 minut aktywności 3-4 razy w tygodniu. Choć nawet kilkunastominutowe, regularne spacery to prawdziwe dobrodziejstwo dla naszego zdrowia.
Warto wiedzieć, że sport i zdrowy styl życia to nie tylko kwestia lepszej wydolności i szczupłej sylwetki. Udowodniono, że regularny wysiłek zmniejsza ryzyko zachorowania na raka, cukrzycę, choroby serca i układu krążenia, a nawet na depresję. Poprawia metabolizm, ruchomość stawów i wzmacnia kości.
Czas na sen i regenerację
Praca, rodzina, zdrowy ruch – to ważne zagadnienia dla każdego człowieka. Nie zapominajmy jednak o tym, jak ważne są regeneracja i sen. Chodzi tu zarówno o proporcje czasu na odpoczynek, jak i jego jakość. Uważa się, że dorosły człowiek powinien zapewnić sobie ok. 7-8 godzin snu. Należy zadbać przy tym o odpowiednie warunki – wygodne łózko, pościel i strój nocny z dobrych, przewiewnych materiałów. W sypialni nie oglądamy telewizji, nie siedzimy przed monitorem czy wyświetlaczem smartfona.
Niestety wciąż nie docenia się znaczenia snu i relaksu. Tymczasem niewyspanie, bezsenność prowadzą do wielu problemów somatycznych, psychicznych, zwiększają ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych, kumulują stres, który jest jednym z poważnych zagrożeń dla naszej prozdrowotnej postawy.
Radzenie sobie ze stresem u podstaw zdrowego stylu życia
Stres to nieodłączny towarzysz życia i może mobilizować nas pozytywnie. Nie powinien jednak dominować i oddziaływać przewlekle na organizm człowieka. Jego negatywny wpływ nie ogranicza się jedynie do złego nastroju, samopoczucia i braku witalności. Długotrwały stres zaburza koncentrację, utrudnia przyswajanie wiedzy, ale także zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworów, depresji, nerwic, chorób układu krążenia, pokarmowego itp. Warto wiedzieć, że wspomniana powyżej aktywność fizyczna to jeden ze skutecznych sposobów walki ze stresem. Zaleca się także tak oczywiste sposoby jak rozwijanie pasji, zainteresowań, kontakty z przyjaciółmi czy techniki relaksacyjne
Unikaj używek i ostrożnie z lekami
Jedną z bardzo ważnych zasad zdrowego stylu życia jest unikanie używek. Nie chodzi tu tylko o te nielegalne, uważane za najgroźniejsze, takie jak narkotyki czy dopalacze. Równie niebezpieczne są ogólnie dostępne papierosy czy alkohol, które mają destrukcyjny wpływ na cały organizm. Należy zachować ostrożność sięgając po leki, zwłaszcza te, które można dostać bez recepty. Doskonałym przykładem są środki NLPZ, które są nadużywanie przez wiele osób. Mają one nie tylko wiele groźnych działań ubocznych, mogą też doprowadzić do uzależnienia.
Prawidłowe nawyki i profilaktyka a zdrowy styl życia
W tym przypadku można mówić o tzw. zdrowym rozsądku, chodzi bowiem o tak oczywiste, prozdrowotne zachowania jak:
- dbałość o codzienną higienę osobista i otoczenia
- unikanie ryzykowanych zachowań seksualnych
- przestrzeganie zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym
- unikanie pracoholizmu
- badania profilaktyczne.
Suplementacja i jakość żywności
Wiemy już, że prawidłowa dieta jest nieodzownym elementem prozdrowotnego stylu życia. Coraz więcej osób sięga po ekologiczne i nieprzetworzone produkty, a także wybiera tzw. żywność funkcjonalną. Są to takie produkty, które nie tylko dostarczają składniki odżywcze, ale również „mają pozytywny wpływ na organizm człowieka, dodatkowy w stosunku do efektu odżywczego, wynikającego z zawartych w nich składników odżywczych”.
W tej grupie mieszczą się prebiotyki i probiotyki dostępne np. w formie suplementu. Oczywiście nawet najlepsza suplementacja nie zastępuje zdrowej i zbilansowanej diety. Może jednak stanowić wsparcie, uzupełniać ważne składniki, poprawiać metabolizm, odporność, dodawać energii i witalności. Doskonałym przykładem są preparaty Guut Immunity, Guut Metabolism, Guut Mood i Guut Vitality.
